Sanat eseri deyince aklımıza neden hep yağlı veya sulu boyayla yapılmış tablolar, heykeller gelir? Dünyanın en ünlü sanat eserlerine baktığımızda bile sadece farklı sanat akımlarının işlendiği tuvaller görürüz. Şüphesiz ortada göze hitap eden bir estetik algı, renklerin birbiriyle uyumu, fırça kullanımı gibi etkenler söz konusudur.
Acaba dokunmuş bir kumaş da üstünde soyut veyahut somut kavramların yer aldığı birer sanat eseri olarak kabul görebilir, müzelerde sergilenebilir mi?
Bu fikir kimimize "yok canım olmaz" dedirtebilir. Kimimiz de belki çoktan bu bağlamda bir sergi gezip görmüş olabilir. Ben görenlerdenim! İstanbul'da Tophane-i Amire'de Alaca Dokuma Grubu'nun sergisini gezme imkanım olmuştu.
Aslında burada da farklı form ve renklerde ipliklerle ve yine farklı metotlarla çalışmış dokumacıların eserlerini görmek mümkün. Bu yüzden bu sanat eserinin de göz önünde bulundurduğumuz etkenler farklılık gösteriyor sadece.
Tophane-i Amire aslında içeride dönem dönem farklı temalara da yer açan bir mekan konumunda olduğu için bu tarz eserleri sadece periyotlarda görebiliyoruz. Diğer sanat eserlerinde olduğu gibi sık sık değil.
Peki size bunun çookk uzaklarda bir kasabada mümkün olduğunu söylesem? İstanbul'dan otuz bin kilometre uzaklığında İngiltere'nin Ditchling kasabasında 1985 yılında iki kız kardeş tarafından satın alınan eski bir okulun müzeye dönüştüğü Ditchling Museum.
Açıldığı tarihten beri kasabanın bir sakini olup çeşitli üretimlerde bulunan herkese kapısını açmış ve onları sergilemiş olan müze 2007 yılı ile beraber müzenin geleceği düşünülerek bir restorasyon döneminde giriyor. Adam Richards Architects firmasının sorumluluğunu aldığı bu proje aslında epey kapsamlı ve önemli değişiklikler.
Projenin bütçesi olan 3,2 milyon euro Heritage Lottery Fund, bazı hayır kurumları ve kişiler tarafından beraberce toplanıyor. Açılışı da zamanın Tate direktörü Sir Nicholas Serota 20 Eylül 2013'te gerçekleştiriyor.
Yapılan değişiklikler tüm halka hitap edecek şekilde düzenlendiği için iyi düşünülmüş:
- çocuklar ve yetişkinler için öğrenme alanı
- yeni bir müze mağazası ve kafe
- koleksiyon köşesi
- araştırma odası
- yeni gösterimler
Değişiklikler sadece binayla sınırlı kalmamakla beraber Ditchling Museum, Ditchling Museum of Art+Craft adını alıyor ve müze kimlik çalışmalarını University of Arts'tan tipografi profesörü Phil Baines yapıyor.
Yaptığı bu değişikliklerle sanat ve mimari dünyasından eleştiri alan müzede beş ana zanaat mevcut:
- doğaçlama, doğrudan oyma
- ahşap oymacılığı ve baskısı
- tipobaskı, kaligrafi ve tipografi
- doğal boyama ve dokuma
- gümüş işçiliği
Ditchling Museum'un ajandasında bu sene için planladığı kök boyalarla yapılan doğal boyama tekniği kursu; yetişkinler için linol baskı, dokuma, taş oymacılığı; online olarak çiçek baskı, kanaviçe, kaligrafi gibi kurslar var.
Mevcut sergileri arasında da uzun süredir müzede varlık gösteren Double Weave: Bourne and Allen’s Modernist Textiles ve Drawn to the Light adlarında iki sergi var. Ditchling'teki bu müze, değişim süreci ve tamamen el sanatları, zanaat odaklı olması geleneksel müze anlayışından ve gördüklerimizden uzakta bir yerde.
Bize de "neden burada olmasın?" sorusunu zaman zaman sorduruyor. Bu yazıyı okuyan, kültür sanat alanında çalışan birilerine rastlarız belki! ❤️
Neden burada olmasın, değil mi?
