Topraklarımız çok bereketli. Derslerde de hep görmüşüzdür: Türkiye dört mevsimin yaşandığı, üç tarafı denizlerle çevrili, yedi bölgesi olan bir kara parçasıdır. Her şehrin meşhur bir yemeği, gezilecek yeri, görülmesi gerekenleri, en'leri vardır. Fırat Nehri, Kızılırmak Nehri, Ağrı Dağı, Kaz Dağları, Kaçkar Dağı, Erciyes, zeytin bahçeleri, yamaçları, zeytinyağlıları, şerbetli tatlıları....Saya saya biteremeyeceğimiz, tadına doyamadığımız, görmekten usanmadığımız lezzetler...Olağanüstü bir coğrafyada yaşıyoruz ❤️
Bu coğrafyada maden, petrol, rant temelli yıkımlar yapılsa da biz iyi olanı konuşmaya devam edelim çünkü ne de olsa iyilik paylaştıkça çoğalır 🌿 Bu yazıda toprağın bereketinden, özünden ve büyüleyici yapısından ortaya çıkanlara bakacağımız. Merceğimiz de Birnur Temel Birtane ve onun kurduğu sosyal tasarım merkezi MILKist olacak.
MILKist 2018 yılında kurulmuş doğal boyar maddeler üzerine farklı paydaşlarla projeler geliştiren ve çalışmalar yürüten bir sosyal tasarım merkezi. Buranın sosyal yanını projede yürütülen atölyeler, bütünleyici ve kapsayıcı bakış açısı ve insanın yaptığını tekrar insana kazandıran bir akışa sahip olmasından alıyor. Tasarım yanını ise kadın çiftçilerin mahsulleriyle sağladığı doğal boyar maddenin sanata aktarılması oluşturuyor.
Giresun'dan Nermin Çerçil, Hatay'dan Emel Duman, Kapıdağ Yarımadası'ndan Havva Değirmenci ve Mardin'de Nurşan Güneş ve Ayşe Güneş bu merkezin şu ana kadar birlikte çalıştığı kadın çiftçiler arasında. Hem Karadeniz hem de Doğu'dan gelen farklı bitki çeşitleriyle, bunlar ısırgan, mor soğan, dut yaprağı, ceviz ve nar, ortaya rengarenk bir renk paleti de koymuş oluyor.
Toprağın bize sunduğu ekinlerin kabuğuyla yapılan boyar maddeler tasarımcıların elinde bambaşka bir forma daha büründü ve ortaya inanılmaz güzel bir üretim süreci çıktı. Önce kadın çiftçiler, sonrasında kadın tasarımcılar ve iki grubu bir araya getiren Birnur Temel. Arzu Kaprol, Başak Cankeş, Gül Ağış, Simay Bülbül ve Zeynep Tosun gibi büyük Türk tasarımcıların zihninde ve ellerinde hayat bulan doğal boyalarla boyanmış tasarım kıyafetlerle süreç devam etti.
MILKist, şu ana kadar Yeryüzü Renkleri sergisi ile Yapı Kredi Bomontiada'da ve Yeni İnsan Yayınevi'nden çıkan Bir Çiftçinin Renkleri: Doğal Mürekkep Yapımı kitabında ve Zeytin adındaki kısa belgeselde ziyaretçileriyle buluştu. Koç Üniversitesi, Koç Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi (KOÇ-KAM), UNESCO Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Sürdürülebilir Kalkınma Kürsüsü ve UN WOMEN Türkiye destekleriyle gerçekleştirilen belgesel film projenin ne kadar kapsamlı ve etraflıca bir alana yayıldığının bir göstergesi olmuş.
Toprak içerisinde farklı canlıları, üretim formlarını, malzemeyi sunan kendi kendine hayatta kalan bir ekosistem. Ona zarar vermeden yararlanmak, bütüncül bir şekilde bakmak bizim elimizde. MILKist bunun için çok yerinde ve değerli bir merkez. Gelecekteki çalışmaları heyecanla ve merakla bekliyoruz!
