Herkese merhaba! Güzel günler dileriz Suadiye Sanat Atölyeleri'nden. Bültenler, sosyal medya içerikleri, yaz sezonu derken burası biraz eksik kalmış. O yüzden hızla kaldığımız yerden devam etmek istiyoruz.
Karadeniz veya Doğu Karadeniz, bölgedeki etkinlikler yazılarımızın odak noktasında. Trabzon, Rize, Ordu, Sinop hep bahsettiğimiz şehirler ama neden bilmiyorum Bayburt'a hiç yer vermemişiz. O nedenle bugün, bahsi çok geçmeyen bir şehrimizde- Bayburt'ta yer alan yöreye özgü mimariyi ve gelenekleri taşıyan, sanatı yöre halkıyla buluşturan Baksı Müzesi ve kurucusu Hüsamettin Koçan'dan bahsediyoruz.
Baksı Müzesi Kurucusu Hüsamettin Koçan
Baksı Müzesi Hüsamettin Koçan'ın babasının yılın çoğunda gurbette çalıştığı ve annesinin sürekli bir bekleme hâlinde olduğu zamanlardan çok etkilenmesiyle çalışmalarına başlanmış bir halk sanatları araştırma uygulama merkezi. Koçan çocukluğunun güzel günlerinden, ailesiyle ve çevresiyle ilişkilerinden, gelmenin ve gitmenin onda yarattığı hislerden olsa gerek bölgedeki gençlerin, çocukların sosyal ve ekonomik nedenlerden dolayı göç etmek zorunda kalmadığı ve insanların da sanat etkinliklerine dahil olmayı beklemeyeceği bir alan ve gelecek yaratmanın hayaliyle Baksı Müzesi'nin çalışmalarına başlamış.
Baksı Müzesi Halk Sanatları Araştırma Uygulama Merkezi
"Baksı" kelimesinin ne anlama geldiğine bakalım müzenin inşa sürecine ve içindekilere bakmadan evvel. Baksı, Bayraktar köyünün eski adı. Kelime, Kırgız Türkçesi'nde şaman anlamına geliyor ve şaman kelimesi de dolaylı olarak "şifacı, yardımcı, koruyucu" gibi anlamlara da sahip.
Baksı içerisinde sürekli ve dönemsel sergi mekanları, kütüphane, toplantı salonu, konuk evleri ve atölyeler ile geleneğin yok olmasını, insanoğlunun yaşadığı yer ile bağını koparmaması gerektiğini gösteren bir direnç halkası oluşturuyor. Bu halkada amaçları belli:
- çevrede yaşayanların ekonomik düzeyini ve yaşam kalitesini yükseltmesi
- folklorun yaşatılması, geliştirilmesi, geçim kaynağı oluşturabilmesi için el sanatları üretimini özendirmesi
- sanatı yaşamla buluşturması
- kültürel belleğin oluşumuna katkıda bulunması
- kentlere göçü azaltması
gibi daha nice amacı barındıran bu anlamlı projenin inşa süreci de oldukça ilginç. Koçan'ın inşada sadece Bayraktar köyündeki erkekleri görevlendirmesinden finansal kaynağın tükendiği zaman evlerini satmaya kadar varan fakat arkadaşlarının fikirleriyle bir dayanışma sergisi açılması ve sergiden elde edilen parayla projeye devam edilmesi gibi çok güzel anları, zorlukların üstesinden birliktelikle gelindiğini anlatan hikâyelere kapı açıyor.
Baksı Müzesi'nin sistemi aradan geçen 13 seneye rağmen tamamlanmamış, sürekli gelişen, üreten, paylaşan bir halk sanatları araştırma uygulama merkezi ve birçok ödül sahibi: TBMM Onur Ödülü, Altın Pusula, Contemporary İstanbul, Avrupa Konseyi Müze Ödülü...
Baksı Müzesi konaklama ile ilgili bilgi almak için Konuk Evi sayfalarını ziyaret edebilirsiniz.
Baksı Müzesi Nerede?
Bayburt'a 45 km uzaklıkta bulunan Bayraktar köyündedir.
Baksı Müzesine Nasıl Gidilir?
Baksı Müzesi'nin ulaşım için sağladığı herhangi bir servis bulunmuyor. Bu yüzden kişisel aracınızla tepelerin, bozkırların arasından geçerek binaya ulaşabilirsiniz. Ya da Hüsamettin Koçan'ın yaptığı gibi 9 saat yürüyebilir veya 5 saat koşabilirsiniz. :)
Müze aynı zamanda Erzurum havalimanına 2,5 saat, Trabzon Havalimanı’na 3,5 saat mesafede bulunuyor.
Baksı Müzesi'nde Son Gelişmeler
Tabanlıoğlu İnşaat tarafında çizilen Hüsame Köklü Kadın Eğitim Merkezi Bayburt'taki kadınlara bir istihdam alanı yaratmak, onları bir araya getirmek ve Bayburt'un geleneksel işlerinin devam ettirilmesi için çalışmalara başladı. FUTURE The Architectural Review Mipim ödülünü kazanan projede 7 atölye, 1 çok amaçlı salon, kütüphane, kreş ve misafirhane gibi bölmeler de mevcut.
